Προσωπικότητες στον Καναπέ

Κων/νος Δρακονταειδής: «Ο φασισμός γεννιέται με κραυγές του τύπου ‘‘όλοι ίδιοι είναι’’. Πρέπει να εμπιστευτούμε ξανά την πολιτική»

Ο δήμαρχος Λευκάδας Κωνσταντίνος Δρακονταειδής, σε ένα αποκλειστικό αφιέρωμα εφ’ όλης της ύλης, μιλάει για το πώς διαχειρίζεται ο ίδιος τις καταστάσεις που καλείται να αντιμετωπίσει στον χώρο της αυτοδιοίκησης, για τα προβλήματα του δήμου Λευκάδας, σχολιάζει τις πολιτικές εξελίξεις στην χώρα μας τις τελευταίες δεκαετίες, μοιράζεται μαζί μας κάποια στοιχεία και κάποιες στρατηγικές του εαυτού του, περιγράφει ποιοι παράγοντες ήταν αυτοί που τον οδήγησαν να ασχοληθεί με την αυτοδιοίκηση, το αν έχει επηρεαστεί ή όχι το έργο του από επεμβάσεις άλλων υπό την μορφή απειλής, αν οι πολιτικές συγκρούσεις τον ακολουθούν και στην προσωπική του ζωή, και μιλάει για κάποιες από τις προσωπικές του αρχές  οι οποίες αποτελούσαν τον χάρτη ώστε να του δείχνουν τον σωστό δρόμο για να χειρίζεται τυχόν περιπτώσεις όπως οι παραπάνω.

Τι ήταν αυτό που σας ώθησε ν' ασχοληθείτε με την αυτοδιοίκηση; Πώς σας προέκυψε κάτι τέτοιο;

Δεν μου προέκυψε. Τι εννοώ. Εννοώ ότι από μικρός η ενασχόληση μου με τα ζητήματα της κοινωνίας, τα κοινωνικά ζητήματα, τον πολιτισμό και μία σειρά άλλα πράγματα, και την πολιτική, βεβαίως, ήταν θέματα που με απασχολούσαν από μικρό, άρα από μικρή ηλικία ασχολήθηκα, από φοιτητής, ας πούμε, ασχολήθηκα με το κομμάτι αυτό. Μέσα από την ωρίμανση μιας διαδικασίας και ενασχόλησης, εδώ και αρκετά χρόνια, πάνε πάνω από 15-20 περίπου, άρχισα να ασχολούμαι με την τοπική αυτοδιοίκηση. Ήταν ένα πράγμα που με τράβηξε, μ' άρεσε πάρα πολύ γιατί ήθελα την ενασχόληση με το τοπικό πρόβλημα, με την τοπική κοινωνία, με όλα αυτά τα θέματα δηλαδή, που είναι γύρω μας και γυρνάνε γύρω μας. Αυτή ήταν η αιτία, λοιπόν. Αυτό το μεράκι που αισθανόμουν για το τοπικό πρόβλημα που με έκανε ν' ασχοληθώ με τα θέματα αυτά.

Υπήρξε στιγμή να έρθετε στα όρια σας και να θελήσετε να τα παρατήσετε όλα;

Κοιτάξτε. Από την θέση αυτή, όχι μόνο τώρα που είμαι δήμαρχος, αλλά και άλλες φορές στη ζωή, αυτό συμβαίνει σε όλες τις φάσεις των ανθρώπων ανεξάρτητα το τι κάνει, είναι κάποιες στιγμές που πραγματικά έρχεται στα όρια του. Άρα δεν μπορεί εγώ, μιας και είμαι άνθρωπος, να μην φτάνουν κάποιες στιγμές που να είμαι στα όρια μου. Αυτό που προσπαθώ, όμως, είναι να αποφεύγω να φτάνω στα όρια μου, υπό την έννοια ότι όταν φτάσεις στα όρια σου, άρα εξαντλείται η υπομονή σου. Ενδεχομένως και οι αποφάσεις που φέρνεις, είτε αυτές αφορούν την προσωπική σου ζωή, είτε, πολύ περισσότερο, όταν αφορούν ολόκληρη την κοινωνία, ή ένα κομμάτι της κοινωνίας, είναι φανερό ότι θέλω να είναι, όσο το δυνατόν, λιγότερες αυτές οι στιγμές.

Έχετε έρθει σε συγκρούσεις με άλλα πολιτικά πρόσωπα; Ποιες ήταν οι πιο δύσκολες αντιπαραθέσεις που είχατε;

Κοιτάξτε. Εγώ ξεκινάω με μία αντίληψη, και αυτή είναι προσωπική αντίληψη, που έχει να κάνει με το πώς είναι δομημένη η δική μου λογική. Η αντίληψη αυτή τι λέει; Λέει ότι, φυσικά είμαστε πολιτικά όντα. Το έλεγαν και οι πρόγονοι μας, άλλωστε. Οι Αρχαίοι Έλληνες, εννοώ. Και με αυτή την έννοια θα έχουμε διαφορετικές γνώμες και διαφορετικές απόψεις. Άρα, η διαφορετικότητα και η διαφορετική άποψη του καθενός είναι μέσα στο "παιχνίδι", αν θέλετε, της ίδιας της ζωής, πολύ περισσότερο και στην πολιτική. Επομένως, πολιτικά έχω συγκρουστεί, φυσικά, με αρκετούς, συναδέλφους... Γενικώς όσους ασχολούνται με το κομμάτι αυτό, είτε της αυτοδιοίκησης, είτε γενικότερα της πολιτικής. Παρ' όλ' αυτά, ποτέ στην ζωή μου, και μιλάω μετά λόγου γνώσεως, δεν προσωποποίησα αυτή την διαφωνία μου. Δηλαδή, με τον άλλον που μπορεί σε ένα δημοτικό συμβούλιο να συγκρουστώ πολιτικά, πάντα με σεβασμό στην διαφορετικότητα της άποψης, την αμέσως επόμενη στιγμή, που βγαίνουμε απ' το συμβούλιο, να πιούμε καφέ, ενδεχομένως, μ' αυτόν τον άνθρωπο, ή να μιλήσουμε για άλλα θέματα. Άρα, δεν προσωποποιώ τα ζητήματα της πολιτικής. Η λογική μου είναι να αντιπαλεύω ιδέες που, κατά την γνώμη μου, δεν είναι σωστές και δεν παράγουν όφελος για την κοινωνία.

Έχετε έρθει ποτέ σε δύσκολη θέση; Υπήρξε κάτι που να σας εξέθεσε;

Προσπαθώ να λέω πάντα την αλήθεια. Τουλάχιστον σε όλα τα σοβαρά ζητήματα. Γιατί όποιος λέει ότι δεν έχει πει ένα μικρό ψεματάκι στην ζωή του, λέει ψέματα. Όμως, αν ασχολείσαι με τα ζητήματα της κοινωνίας, προφανώς είναι αρχή μου να θέλω να λέω την αλήθεια, ακόμα κι αν η αλήθεια... Κι αυτό στην ζωή μου, πολλές φορές, μου έχει στοιχίσει. Θα μπορούσα να λέω κάποια πράγματα που να ήταν, ενδεχομένως, ψέματα που, όμως, εμένα στα μάτια της κοινωνίας μπορεί να με ανέβαζαν. Δεν το έκανα ποτέ, όμως. Λέω πάντα με σαφήνεια την άποψη μου. Τώρα, εάν αυτό... Αν φτάνει κάποια στιγμή που εκτέθηκα, εξ' αυτού του λόγου όχι, δεν έχω εκτεθεί, γιατί δεν έχω πει ψέματα ποτέ. Και νομίζω ότι αυτό, τουλάχιστον... Και τα προηγούμενα χρόνια που χρημάτισα μέλος της αντιπολίτευσης, εννοώ σε διάφορες θέσεις δημοτικού συμβούλου, αλλά και τώρα, κυρίως, που είναι ακόμα πιο υπεύθυνη θέση στην οποία είμαι, δεν έχει βρεθεί κανένας, εντός εισαγωγικών, πολιτικός μου αντίπαλος να πει ότι έχω πει ψέματα. Διαφορετική άποψη μπορεί να έχει, ποτέ δεν με έχει κατηγορήσει, όμως, κανείς ότι είπα ψέματα. Και, κατά την γνώμη μου, αυτό, θεωρώ, ότι δεν με έχει κάνει να εκτεθώ.

Έχετε δεχτεί απειλές; Έφτασε κανείς σε σημείο να σας απειλήσει για κάτι; Και αν ναι, πώς το χειριστήκατε;

Ναι, κοιτάξτε, οι απειλές... Εγώ ξεκινάω με μια άλλη αρχή στην ζωή μου. Που, τι λέει... Και, ξέρετε, όταν ο άνθρωπος ωριμάζει, περνούν και τα χρόνια. Γιατί όλοι οι άνθρωποι ωριμάζουν. Σπάνια θα είναι η περίπτωση που κάποιος να μην ωριμάζει. Λέω πολλές φορές, και το λέω με ευθύ και καθαρό τρόπο, την ζωή μου την έχω ζήσει. Καλή, κακή, ένα μεγάλο μέρος της ζωής μου το έχω ζήσει. Φυσικά, θα επιθυμούσα να έχω κι άλλο μέρος της ζωής μου και να το ζήσω. Όμως, όταν ξεκινάς με την αντίληψη ότι εγώ στην ζωή μου έχω κάνει πράγματα, άρα νιώθω με τον εαυτό μου καλά, οι απειλές, θα σας πω και αν υπήρχαν ή όχι, αλλά κρατήστε αυτό πρώτα, δεν με φοβίζουν. Αν ο άλλος μού πει, δηλαδή, ότι "αυτό που κάνεις στο συγκεκριμένο ζήτημα,  εγώ θα σου κάνω αυτό ή εκείνο", ακόμα κι αν αυτό συνιστά απειλή στην ίδια την ζωή, δεν με φοβίζει. Θα μου πείτε, "Καλά, το παίζεις ατρόμητος;" Δεν είναι ζήτημα αν το παίζω ή όχι ατρόμητος, έχω μία φιλοσοφία για τη ζωή. Με βάση, λοιπόν, αυτή την φιλοσοφία, πράγματι έχω δεχτεί ανώνυμες απειλές, όταν χρειάστηκε να πάρω πολύ σοβαρές αποφάσεις, αλλά αυτές οι απειλές δεν με έκαναν ν' αλλάξω την άποψη μου.

Ποια είναι τα συνήθη παράπονα που σας υποβάλλουν οι δημότες, και πώς συνήθως ανταποκρίνεστε σε αυτά;

Ναι, αυτό είναι ένα μεγάλο στοίχημα. Εννοώ το πώς ανταποκρίνομαι σ' αυτά. Είναι αλήθεια ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δημοτών, δεν αναφέρομαι σε εξαιρέσεις τώρα, στον κανόνα θα αναφερθώ, είτε με συναντήσεις που κάνουμε στο γραφείο μου, είτε με συναντήσεις που κάνουμε στον τόπο που υπάρχει ένα πρόβλημα, είτε ακόμα, αν θέλετε, και στον δρόμο όταν περπατάω, φυσικά και θέτουν ζητήματα, θέλουν από μένα να τους λύσω κάποια προβλήματα, όχι σε προσωπικό επίπεδο, αλλά στο επίπεδο της καθημερινότητας του πολίτη. Αντιλαμβάνεστε ότι είναι αδύνατον να λύσει κάποιος όλα αυτά τα ζητήματα. Θα ήταν, επομένως, ψέματα απ' την μεριά μου να έλεγα ότι μπορώ να λύσω όλα τα προβλήματα των πολιτών. Τα λιγότερα μπορώ να λύσω. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για μένα ως δήμαρχο, νομίζω ισχύει στην συντριπτική πλειοψηφία των δημάρχων. Άρα, δεν μπορούμε να λύσουμε όλα τα προβλήματα. Η μεγάλη πλειοψηφία από αυτά είναι πραγματικά προβλήματα. Δεν μου λένε, δηλαδή, οι πολίτες πράγματα που είναι φαντασιακά. Φυσικά υπάρχουν ακραίες, όπως είπα, περιπτώσεις που ακούς απίθανα πράγματα. Αλλά η μεγάλη μου αγωνία και το μεγάλο μου άγχος είναι το ζήτημα της αντιμετώπισης της καθημερινότητας του πολίτη. Εκεί, λόγω των προβλημάτων που υπάρχουν και στην χώρα μας, δηλαδή η έλλειψη πόρων, το πρώτο,  και το δεύτερο η έλλειψη ανθρώπινων πόρων, δυναμικό, δηλαδή, ανθρώπων που πρέπει να έχεις ως δήμος, και που, αυτό το δυναμικό, βαίνει μειούμενο συνεχώς όλα αυτά τα χρόνια που είμαι εγώ, και από το 2009 που ξεκίνησε και η κρίση, δημιουργούν αδυναμία, πολλές φορές, στο να μπορέσεις ν' αντιμετωπίσεις ένα πρόβλημα που μπορεί να φαίνεται πάρα πολύ απλό, αλλά επειδή εσύ δεν έχεις το προσωπικό, δεν μπορείς να το αντιμετωπίσεις, ή δεν έχεις τους πόρους για να το αντιμετωπίσεις. Θα έλεγα, όμως, ότι... επειδή... ο σχεδιασμός ο δικός μου, το σχέδιο το δικό μου, το δικό μας ως δημοτική αρχή, η συλλογικότητα, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην πλειοψηφία, ξεκίνησε με μία προσπάθεια να λύσει τα πολύ βασικά ζητήματα-προβλήματα δεκαετιών που αντιμετώπιζε ο τόπος. Ενδεικτικά, δύο θα πω. Το ένα είναι το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων, που είναι ένα πρόβλημα που ακουμπάει το 80%, τουλάχιστον, της ελληνικής κοινωνίας και των ελλήνων δημάρχων, και το δεύτερο είναι τα ζητήματα της ύδρευσης και τα προβλήματα που δημιουργεί αυτό. Ξεκινώντας, λοιπόν, απ' την λογική ότι έπρεπε να αντιμετωπίσουν αυτά τα ζητήματα υποδομών, γιατί αυτά άπτονται και της καθημερινότητας, φυσικά, του πολίτη, το μεγάλο κομμάτι της ενέργειας μας το ρίχνουμε εκεί. Έχουμε κάνει πολύ μεγάλα βήματα στην κατεύθυνση αυτής της επίλυσης. Ενδεχομένως μέσα από ερωτήσεις, που μπορώ αργότερα να πω περισσότερα γι' αυτό. Αλλά η μεγάλη μου αγωνία και το μεγάλο μου άγχος είναι αυτό το μικρό καθημερινό πρόβλημα που δεν έχουμε, επαναλαμβάνω, την δυνατότητα να το αντιμετωπίσουμε λόγω... Εξαιτίας των λόγων που σας ανέφερα προηγουμένως.

Υπήρξε στιγμή να εκφράσουν οι πολίτες κάποια απογοήτευση για εσάς, ή που να θεωρείτε εσείς ότι τους απογοητεύσατε σε κάτι;

Φυσικά, υπάρχουν συμπολίτες μου που λένε, "Δήμαρχε, στο συγκεκριμένο ζήτημα περίμενα λύση στο πρόβλημα και δεν το 'κανες, και αυτό με ενοχλεί", ή "με στεναχωρεί", ή "με απογοητεύει". Φυσικά και υπάρχουν τέτοιες περιπτώσεις.

Πού αδυνατεί και πώς πιστεύετε ότι θα δυναμώσει ο δήμος Λευκάδας;

Τα δυνατά και αδύνατα σημεία δηλαδή, να το πούμε μ' άλλα λόγια. Κοιτάξτε. Η Λευκάδα έχει πολλά πλεονεκτήματα. Πράγματι είναι ένας τόπος ο οποίος προσφέρει πάρα πολλά πλεονεκτήματα. Εννοώ σε σχέση με την φυσική της ομορφιά, την μορφολογία της... Αυτή που είναι ως νησί. Τα δυνατά της σημεία, φυσικά, είναι ακριβώς αυτό το φυσικό της περιβάλλον. Το γεγονός ότι συναντάς σ' ένα πολύ μικρό νησί, στην Ορεινή Λευκάδα την αγριάδα του τοπίου, και ταυτόχρονα κατεβαίνεις στην παραλία και συναντάς, ας πούμε, αυτό που λέμε... Πώς το λένε τώρα; Ένα φυσικό περιβάλλον άλλο, το οποίο ελκύει, βέβαια, και όλο αυτό το τουριστικό ρεύμα που υπάρχει στον τόπο μας. Δυνατό σημείο, επίσης, για την Λευκάδα, κατά την γνώμη μου, πολύ δυνατό σημείο για την Λευκάδα, είναι το γεγονός ότι είναι ένα νησί το οποίο συνδέεται αμέσως, και όχι εμμέσως, με την Ηπειρωτική Ελλάδα. Αυτό συνιστά ένα επιπλέον πλεονέκτημα για την Λευκάδα. Φυσικά, υπάρχουν και άλλα πλεονεκτήματα. Είπα ένα-δυο απ' αυτά. Η Λευκάδα έχει αρνητικά σημεία; Φυσικά και έχει αρνητικά σημεία. Αδύνατα σημεία είναι, για παράδειγμα, το γεγονός ότι χρόνια προβλήματα, προβλήματα που κατά την γνώμη μου ως κοινωνία έπρεπε να τα είχαμε λύσει, όχι στην Λευκάδα, αλλά σ' ολόκληρη την χώρα μας, την Ελλάδα, έπρεπε να τα είχαμε λύσει εδώ και δεκαετίες, εξακολουθούν να είναι άλυτα. Να το πω μ' ένα παράδειγμα εκτός Λευκάδος. Δεν μπορεί να φτιάχνεις οδικούς άξονες, ας πούμε, να τους ολοκληρώνεις το 2017, '18 ή '19, ή όποτε ολοκληρωθούν όλοι, μιας κι αυτό έπρεπε να είχε γίνει πριν από τουλάχιστον 20-25 χρόνια. Αντίστοιχα και στην Λευκάδα, μία σειρά, λοιπόν, από υποδομές που είναι απολύτως αναγκαίες, ούτως ώστε να αλλάξουν πράγματα, γιατί εμάς η λογική μας είναι ν' αλλάξει το μοντέλο του τουρισμού έτσι όπως στην Λευκάδα είναι δομημένο. Και ν' αλλάξει, εννοούμε με ποιοτικά χαρακτηριστικά. Και να έχουμε ένα μεικτό μοντέλο, όχι μόνο μαζικού τουρισμού που υπάρχει τώρα, αλλά και ποιοτικού τουρισμού. Αν αυτό το πράγμα, λοιπόν, όλο δεν το αλλάξεις, υπάρχει θέμα. Επομένως, κάτω από ένα τέτοιο πρίσμα και με μία τέτοια σκέψη, βλέπω τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που έχει ο τόπος.

Πώς θα σχολιάζατε τις κινήσεις, τα επιτεύγματα και τις αποτυχίες των προηγούμενων δημάρχων της Λευκάδας;

Κοιτάξτε... Πιο πολύ, προσπαθώ να το τηρώ όσο μπορώ, μ' ενδιαφέρει το μέλλον. Προφανώς, πρέπει να διδασκόμαστε όλοι μας από αδυναμίες, λάθη που οι ίδιοι κάναμε, είτε εμείς, είτε συνάνθρωποι μας άλλοι σε διάφορες θέσεις που είναι. Πρέπει να διδασκόμαστε από αυτά. Εγώ δεν θέλω να σχολιάσω το τι έκαναν οι προηγούμενοι δήμαρχοι. Προφανώς, ο καθένας έκανε το δικό του, μικρότερο ή μεγαλύτερο αγώνα να πετύχει πράγματα για τον τόπο του, γιατί δεν θεωρώ ότι κανένας δήμαρχος δεν θέλει να μην είναι πετυχημένος. Θα ήτανε άλλωστε και κουτό, ή ανόητο, θα έλεγα. Επομένως, ξεκινώντας από αυτή την αρχή, θεωρώ ότι όλοι έκαναν την προσπάθεια που μπορούσαν. Ο καθένας έχει βάλει την μεγαλύτερη ή μικρότερη σφραγίδα του στον τόπο. Αυτό, όμως, που με απασχολεί δεν είναι αυτό, αλλά με απασχολεί ποια σφραγίδα θέλω εγώ, από την δική μου μεριά, να αφήσω. Όχι από μια λογική ματαιοδοξίας, αλλά κυρίως από μία άλλη αρχή που διέπει την λογική μου, που λέει ότι είναι υποχρέωση μου, καθήκον μου, γι' αυτό είμαι εδώ, γι' αυτό με εξέλεξαν οι πολίτες για όσο διάστημα με εξέλεξαν, για να λύνω ζητήματα, για να προωθώ λύσεις, για να κάνω τον τόπο μου καλύτερο, και φυσικά να νιώθει καλύτερα και ο κόσμος που ζει

σε αυτόν τον τόπο. Αυτή, λοιπόν, είναι η αντίληψη μου. Έτσι πορεύομαι και... οι καθημερινές μικρότερες ή μεγαλύτερες μάχες που πρέπει να δώσεις από αυτή την θέση, είναι για μένα μια καθημερινότητα, που όμως μ' αρέσει. Και, ξέρετε, εάν στην ζωή, αυτό που κάνεις, ό,τι κι αν είναι αυτό, σ' αρέσει, εγώ θεωρώ ότι θα το κάνεις σίγουρα κάπως καλύτερα απ' το αν το 'κανες μόνο και μόνο από υποχρέωση, και δεν το αισθανόσουνα και ως μεράκι.

Θα ξαναβάλετε υποψηφιότητα για να εκλεγείτε εκ νέου στις επόμενες εκλογές;

Ναι. Όπως μονότονα επαναλαμβάνω, Θεού θέλοντος και καιρού επιτρέποντος, δηλαδή να είμαστε καλά, αυτό εννοώ. Να είμαστε καλά στην υγεία μας. Ναι, θα είμαι ξανά υποψήφιος στις επόμενες εκλογές.

Στην περίπτωση που δεν είστε εσείς στο τιμόνι στο επόμενο διάστημα, πώς βλέπετε ότι θα είναι οι εξελίξεις στο νησί;

Νομίζω, εάν στις επόμενες εκλογές εκλεγεί ένας άλλος δήμαρχος, είναι προφανές ότι θα θέλει κι αυτός ν' αφήσει την δική του σφραγίδα, θα έχει το δικό του σχέδιο, το δικό του πλάνο... Εγώ απ' την μεριά μου, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι, με βάση την εμπειρία που έχω συσσωρεύσει όλα αυτά τα χρόνια, ευχαρίστως να βοηθήσω, ούτως ώστε σε κάποια πράγματα που ενδεχομένως να χρειάζεται μία βοήθεια ο νέος δήμαρχος, όποιος κι αν είν' αυτός, κι εγώ να τον βοηθήσω, εφόσον ο ίδιος, φυσικά, το επιθυμεί.

Ως έμπειρος πολιτικός άνθρωπος, πώς θα σχολιάζατε τις πολιτικές εξελίξεις στην χώρα μας;

Μεγάλο ερώτημα. Αλλά, και καλό ερώτημα και ταυτόχρονα, όμως, έχει και μεγάλη απάντηση. Θα προσπαθήσω να είμαι όσο το δυνατόν συντομότερος. Κοιτάξτε... Δυστυχώς... "Δυστυχώς" λέω εγώ, κάποιοι άλλοι μπορεί να έχουν άλλη άποψη. Εγώ, όμως, την δική μου λέω. Φαίνεται ότι όλα αυτά τα χρόνια, τουλάχιστον απ' την Μεταπολίτευση και μετά, το '74 και μετά, δηλαδή από την στιγμή που αποκαταστάθηκε η Δημοκρατία στον τόπο μας, φαίνεται ότι σ' αυτόν τον τόπο δεν τα κάναμε καλά, να το πω έτσι απλά. Το γεγονός ότι και με οικονομικούς όρους, και όχι μόνο, αλλά λέω τους οικονομικούς μιας και ενδεχομένως είναι πιο σημαντικοί, βρεθήκαμε ως χώρα στην κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε και να είμαστε δέσμιοι πολιτικών, οι οποίες "στραγγαλίζουν" την ίδια την κοινωνία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, προφανώς αποδεικνύει αυτό ότι η πολιτική διαχείριση που έγινε τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν λάθος. Προφανώς, κάποιοι έχουν περισσότερες, κάποιοι έχουν λιγότερες, και ενδεχομένως και κάποιοι να μην έχουν και καθόλου ευθύνες, που κυβέρνησαν αυτόν τον τόπο τις τελευταίες πολλές δεκαετίες. Όμως, δείτε το ίδιο από το αποτέλεσμα, γιατί, όπως ξέρετε, στην ζωή μας από το αποτέλεσμα κρινόμαστε όλοι. Αποδεικνύει, χωρίς πολλές-πολλές κουβέντες, γιατί με κουράζει και όλη αυτή η λογική της αντιπαράθεσης, "ποιος φταίει", "γιατί φταίει"... Ανεξάρτητα από το ποιος φταίει και γιατί φταίει, το αποτέλεσμα που παρήχθη είναι φανερό ότι είχαμε μία πολιτική διαχείριση, η οποία οδήγησε την χώρα σε αυτή την κατάσταση. Και το ερώτημα, βέβαια, που τίθεται είναι ότι εφόσον έχεις αυτό ως δεδομένο, μία κακή κατάσταση, πώς μπορείς να ξαναστήσεις μία χώρα στα πόδια της. Νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό, και η δική μου αρχή, τουλάχιστον, αυτή είναι, ότι πρέπει να ξεκινήσουμε απ' την αρχή ουσιαστικά, και, βεβαίως, θα πρέπει να πάμε και με όρους ελευθερίας, να ξαναφτιάξουμε αυτή τη χώρα. Τι εννοώ. Θα πρέπει οπωσδήποτε, το γρηγορότερο δυνατό, η εποπτεία, κάτω απ' την οποία βρίσκεται η χώρα μας, γιατί ουσιαστικά η Ελλάδα είναι μία αποικία χρέους, κι αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάει κανένας πολίτης,  όποια πολιτική άποψη κι αν έχει... Θα πρέπει, λοιπόν, το γρηγορότερο δυνατό, να επανακτήσουμε την ελευθερία μας. Ξέρετε, είναι πολύ εύκολο να το λέει κάποιος αυτό, αλλά είναι πολύ δύσκολο στην πράξη να υλοποιηθεί, γιατί πρέπει αυτό να το κάνεις κρατώντας ταυτόχρονα και την κοινωνία όρθια. Ξέρετε, ακούω μερικά πράγματα που φαίνονται πολύ επαναστατικά. Καταρχήν, χωρίς επαναστάσεις στην ζωή μας η ανθρωπότητα δεν θα είχε κάνει ούτε βήμα μπροστά, πιστέψτε με. Αυτή είναι η γνώμη μου. Μερικές φορές, όμως, είναι άλλο το επαναστατικό, άλλο πράγμα η ανάγκη να χτυπάς πολλές φορές την γροθιά στο μαχαίρι, και άλλο πράγμα να ακούς ιδέες ή σκέψεις, οι οποίες μπορεί να κρύβουν μία επαναστατικότητα, αλλά, κατά βάση, οδηγούν σε συντηρητικό αποτέλεσμα. Δεν ξέρω αν γίνομαι κατανοητός. Απλά, εννοώ ότι η κατάκτηση αυτής της ελευθερίας που εγώ θεωρώ, και της ανεξαρτησίας που πρέπει να έχει η χώρα μας, να μην είναι δέσμια δηλαδή τρίτων, θα πρέπει να είναι μία συνεχής και διαρκή μάχη, πρέπει αυτή διαδικασία να επιταχυνθεί, το γρηγορότερο δηλαδή, να βγούμε έξω από αυτές τις εποπτείες και τα γρανάζια της τρόικας, ή πείτε την όπως αλλιώς θέλετε. Είναι υποχρέωση αυτής της γενιάς, και των γενιών που πατάνε πάνω σ' αυτόν τον πλανήτη και σε αυτή τη γη που λέγεται Ελλάδα... Είναι υποχρέωση της απέναντι στα παιδιά μας, στα παιδιά που έρχονται. Άρα, με σχέδιο, με αποφασιστικότητα, και κυρίως, με την βούληση την πολιτική να επανακτήσουμε την ανεξαρτησία μας, πρέπει η όποια κυβέρνηση να πορευτεί και σε σύντομο χρονικό διάστημα, όσο το δυνατόν συντομότερα, να την έχουμε ξαναποκτήσει αυτή την ανεξαρτησία που δυστυχώς, αυτή τη στιγμή, την έχουμε χαμένη. Και γι' αυτό, υπάρχουν ευθύνες. Κι ένα δεύτερο. Πέρα από τα ζητήματα αυτά που ανέφερα και που οδήγησαν την χώρα σε αυτή την κατάσταση, υπάρχει κατά την γνώμη μου ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, που έχει να κάνει με το ότι όλο αυτό που περιέγραψα πρέπει να το κάνεις μαζί με την κοινωνία. Δεν είναι υπόθεση των λίγων. Δεν είναι υπόθεση 20, 30, 50 κυβερνώντων οι οποίοι λένε, το καράβι το πάμε εδώ ή εκεί. Νομίζω ότι πρέπει να το κάνεις μαζί με την κοινωνία. Για να το κάνεις, όμως, μαζί με την κοινωνία, η κοινωνία πρέπει να εμπιστευτεί τους πολιτικούς. Όταν, όμως, έχεις μία χώρα, που αυτό που θυμάμαι εγώ τις τελευταίες δεκαετίες, είναι να γεννάει σκάνδαλα, πέρα από όλα αυτά που είπα προηγουμένως, είναι φανερό ότι η κοινωνία έχει χάσει την εμπιστοσύνη της απέναντι στην πολιτική. Αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα, και αν γρήγορα, οι όποιες πολιτικές ηγεσίες, η σημερινή κυβέρνηση, η αυριανή κυβέρνηση, δεν ανακτήσει, στην πράξη όμως, και όχι στα λόγια, δεν πείσει την κοινωνία ότι αυτό που κάνει, ακόμα κι αν μερικές φορές το κάνει και λάθος, δεν γίνεται με όρους διαφάνειας, με όρους ότι κάποιος δεν τα παίρνει κάτω απ' το τραπέζι, και με όρους ότι, εν πάση περιπτώσει, ο πολιτικός σέβεται τον πολίτη. Αν αυτό δεν ανακτηθεί σε επίπεδο κοινωνίας, νομίζω ότι τα αποτελέσματα στην χώρα μας, και σε οποιαδήποτε χώρα, δεν μπορεί να είναι καλά. Άρα, ένα δεύτερο μεγάλο στοίχημα, εκτός απ' το να ανακτήσουμε την ανεξαρτησία μας, είναι να ξαναπάρει την θέση που της πρέπει η πολιτική. Διότι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι, οι δικτατορίες, ο φασισμός, εν τέλει, γεννιέται με κραυγές του τύπου "όλοι ίδιοι είναι", άρα θα υπάρξει ένας σωτήρας, που στην συγκεκριμένη περίπτωση θα είναι φασίστας, που θα μας σώσει. Για να το γλυτώσουμε αυτό, λοιπόν, πρέπει να ξαναεμπιστευτούμε την πολιτική, αλλά πρέπει και οι πολιτικοί μας να μας πείσουν γι' αυτό.


Συνέντευξη: Άγγελος Χόρτης
(02/03/2018)